Theatershow JAAP! Daar staan ze…. Vier vrienden en hun fietsen. Achter zich een lange reis vol verhalen, voor zich het graf van vijfde vriend Jaap. Het is zijn geboortedag en ze proosten bij de witte kapel in het Zweedse Ekerö op zijn leven en de vriendschap. Naar aanleiding van die bijzondere reis in 2022 vertelt en zingt acteur & singer-songwriter Robert Baarda over zijn overleden jeugdvriend Jaap Yska…JAAP! is een onvergetelijke voorstelling over onvoorwaardelijke vriendschap vol herinneringen aan gedeelde passies, grappige anekdotes, loslaten en doorzetten na tegenslag. Het is een ode aan een door de dood wreed verstoorde vriendschap. Oh ja: En het gaat ook over een klein achtpotig pokkebeestje. Klein pleuris pokkebeestje… Hoe maakten De Fietsende Vrienden van een lelijk feit toch iets moois? Je hoort en beleeft het mee in de persoonlijke voorstelling JAAP!

JAAP! op Terschelling – een weekend vol vriendschap en verwondering

Het is zaterdag 15 maart 2025. De gordijnen gaan open en ik word verwelkomd door een schitterende opkomst van de gouden ploert. De lucht speelt met kleuren, een levend schilderij als begin van de dag. We zijn op Terschelling. Het Nederlandse paradijs op aarde. Buiten fluiten de mensen, hun hondjes kwispelen er enthousiast achteraan. Je voelt het aan alles: dit wordt een bijzondere dag.

De Day After

Het is de ‘Day After’ de verjaardag van de onbetwiste ‘klepper’ van De Fietsende Vrienden, Robert Baarda. Gisteren vierden we zijn 51ste jubileum groots in Boerderij ’t Land op camping Landzicht. Slingers, een ‘er is er één jarig’ zangserenade en als kers op de taart: een prachtig fotografisch wielerboek over de cols van Europa. Robert trakteerde vervolgens op tongstrelend hazelnootschuimgebak. We genoten, lachten, maar hielden het beschaafd.

Vandaag staat er namelijks iets speciaals te gebeuren.

Ochtendrituelen en ontbijtmissie

Na de welbekende ochtendrituelen (douchie, douchie, scheerie, scheerie, poetsie, poetsie) loop ik fris en fruitig de woonkamer in. Linda heeft de afwas al gedaan, de rest ligt nog te snurken. Tijd voor actie! Samen met Linda spring ik in de ‘tourbus’ richting de Jumbo. Brood, beleg, muesli, eitjes, verse sap, alles voor een stevig ontbijt. Terug in de boerderij druppelen de vrienden binnen. Terwijl we de innerlijke mens verwennen vliegen de grappen over tafel, de eerste lachsalvo’s klinken. Dan weet je één ding zeker: de vier fietsende vrienden zijn weer bij elkaar.

Strandtent Paal 8 – West Aan Zee

Na het ontbijt snel overleg: wat doen we vandaag? Kordaat als we zijn, besluiten we: lunchen bij Paal 8, beter bekend als West Aan Zee. Iedereen kiest zijn eigen route. Sommigen lopen, anderen pakken de (gehuurde) fietsen. Ik ga te voet. Tijdens onze Tour de TBE verbleven we ooit op het idyllische Zweedse eiland Savö (maar dan beter uitgesproken), Nu, tijdens onze ‘Tournee de TBE’, omringt water ons opnieuw. En dat merk je. De geur van de Waddenzee, de eindeloze horizon. Terschelling bestaat voor 80% uit natuur. Dat zie je, voel je, ruik je. We wandelen langs kwelders, zoetwatermeertjes, bossen, duinvalleien, polders en heide. En dan, na een uurtje stappen: strand, de Noordzee. Een wijds vergezicht dat je stil maakt.

Tijd voor een versnapering. We lopen West Aan Zee binnen. Een verse munt thee wordt besteld. Die heb ik wel verdient, al zeg ik het zelf.

Een oneindige struintocht

De meesten keren na de lunch terug naar de boerderij. Richard en ik hebben nog zin in een strandwandeling. We lopen recht op zee af, wind in de rug. Het strand is uitgestrekt, geen mens te bekennen. We voelen ons nietig tussen de natuurschatten. Onze stappentellers draaien overuren. We praten, filosoferen, delen gedachten. Tot Richard naar de duinen kijkt. “Hier kunnen we toch binnendoor?” We wagen de gok, beklimmen het mulle zand, trotseren de duinen. Over zogenaamde olifantenpaadjes lopen we steeds verder landinwaarts. Opeens kunnen we een heel stuk vrij lopen over het geplagde land. Maar dan: dichtgegroeid struikgewas. Geen doorkomen aan. Missie gezakt. We draaien om. En dan, op de top van een duin, een ree. Stil, schuchter, nieuwsgierig. Een cadeau van de natuur kijkt ons aan. Ree-delijk uniek.

De tocht gaat verder. We wandelen door, herinneringen komen boven. Stockholm, september 2017. Jaap lag in het ziekenhuis. Richard en ik gingen hem bezoeken. Te voet, want het was mooi weer. Anderhalf uur later stonden we bij het verkeerde ziekenhuis. Jaap lag kilometers verderop. Lang verhaal kort: pas ’s avonds om zeven uur kwamen we aan. Maar we hadden Stockholm wél gezien. Net als we nu het hele strand van Terschelling hebben bewandeld.

Na heel wat stappen in het zand gezet te hebben bereiken we het groene strand. In de verte torent de Brandaris boven de horizon uit. We zien ook waarom dit prachtige plekje het groene strand heet. We worden omringd door een oase-groen duinlandschap. Een adembenemend uitzicht verguld ons netvlies. We zien, zoals de Terschellingers het zeggen, ‘Vlie’ in de verte opdoemen. Dit stukje Terschelling is ook de plek waar veel vogels zich nestelen, onder andere de lepelaar. Inmiddels staat de kilometerteller op ruim 17 kilometer en zien we voor het eerst weer andere mensen. We zijn er bijna!

De voorbereidingen

In West-Terschelling lopen Richard en ik richting het West-End Theater. De plek waar het vanavond gaat gebeuren. De plek waar we vanavond voor een uitverkochte zaal onze theatervoorstelling JAAP! mogen performen. Robert, Linda en Hugo zijn al druk bezig met het podium, licht en geluid. We wensen ze succes en wandelen door naar de boerderij. Onderweg nuttigen we een broodje kroket. Wandelen maakt immers hongerig. Bij aankomst op onze boerderij blijkt het eten al klaar. Willeke en Meintje hebben perfect getimed. Samen met hen, Marieke en Arjan eten we een heerlijke pastamaaltijd. Even ontspannen en dan…

…Na het eten snel ik mij met Arjan op de fiets richting het theater. Het gouden uur verlicht onze fietstocht naar het West-End Theater.

Eenmaal aangekomen bij het West-End theater beginnen we met de repetitie voor onze avondshow. De repetitie loopt gesmeerd. Geluid goed, belichting perfect, stemmen scherp. Je voelt aan alles: dit wordt een bijzondere avond.

Showtime!

Om kwart voor acht arriveert de rest van de groep. Niet veel later druppelen de eerste bezoekers binnen. Eilanders en badgasten. Stralende gezichten, hartelijke begroetingen. Ik raak in gesprek met Lieke en haar vriendin, beter bekend als ‘de balustrade-dames‘ (maar dan beter uitgesproken). Zij brengen me via de app in contact met Ellen, de gepensioneerde dierenarts met TBE. Maar dan verschijnt Ellen zelf. Ze is hier. Hoe bijzonder.

20:30 uur. Showtime.

Voor de veertiende keer spelen we JAAP! We hebben al op prachtige plekken gestaan, maar dit intieme zaaltje, dit eiland, deze sfeer. Het voelt alsof het zo moest zijn. Robert is in vorm, net als bassist Arjan, percussionist Hugo en gitarist en tweede stem Linda. De interactie met het publiek is magisch. Tranen van ontroering vloeien, gevolgd door schaterlachen. We zitten in de flow. Dit is theater zoals het hoort. Na vijf kwartier: een staande ovatie. Zes vrienden met kippenvel.

Waarom we dit doen

Na de voorstelling giert de adrenaline nog door ons lijf. We zien dat de meeste bezoekers blijven hangen. Dat geeft ons de gelegenheid om de mensen te spreken en te vragen wat ze van de voorstelling vonden. Welgemeende reacties volgden, van “Ik heb gelachen en gehuild in één adem. Zó raak, zó echt. Een ode aan vriendschap die blijft, zelfs als iemand er niet meer is.” tot “Het ene moment zat ik met tranen in mijn ogen, het andere lag ik dubbel van het lachen. Wat een knap geschreven en gespeeld stuk!“. En van “Dit stuk laat zien hoe je iemand verliest, maar nooit echt kwijtraakt. Verdriet en humor hand in hand – precies zoals het leven is.” tot “Van dikke tranen naar schaterlachen in vijf minuten tijd. Dit is theater op z’n best: meeslepend, echt en onvergetelijk.” en het warmhartige “Zelden zo hard gelachen bij een voorstelling over verlies. Maar precies dát maakt het zo mooi. Iedereen heeft wel een Jaap in zijn of haar omgeving. Dan weet je dat vriendschap niet eindigt, het verandert alleen.” Van deze reacties wordt je stil. Het doet ons meer dan eens beseffen waarvoor we dit doen.

Ik spreek nog met Ellen en haar ontroerde man. Met boswachter Eddy, lyme-patiënt en verhalenverteller pur-sang. Met Gerrit, de ceremoniemeester van het theater. En met een vrouw die helenaal vanuit Nijmegen kwam omdat ze haar zus verloor en zich herkende in ons verhaal. Zij en haar zus kwamen vaak op Terschelling. Hier moest ze JAAP! zien.

Dan weet je: als je iets met liefde maakt, raak je mensen met liefde. Daarom doen we dit. Daarom vertellen we dit verhaal. Daarom gaan we door. Dit voorjaar spelen we nog in Best, Coevorden, Culemborg, Holten en Swifterbant.

Tot dan!

Ps. Moe, maar voldaan en met een prachtige herinnering fietsen we terug naar de boerderij. Met dit fijne gevoel genieten we nog van de volle maan. Terschelling bedankt voor deze fantastische en memorabele avond!!

4 reacties op ‘JAAP! op Terschelling – een weekend vol vriendschap en verwondering

  1. Het is weer een fantastisch verhaal. We hebben het met veel interesse gelezen. Fijn dat het zo goed is aangekomen.

    Groetjes en liefs van ons allemaal.

    Like

  2. Dank je wel voor dit mooie verhaal. Wat fijn dat jullie dit theater weer hebben opgevoerd! Denken jullie ook aan jullie eigen gezondheid als jullie dwars door de struiken wandelen?

    En nog een andere vraag: ik zou graag met Ellen in contact komen. Kunnen jullie dat aan haar vragen? Eventueel kunnen jullie mijn e-mailadres aan haar doorgeven.

    Ik heb nog steeds veel bewondering voor wat jullie doen, ook nu met de meldingsplicht voor artsen. Ik heb nog steeds nauw contact met Helmi, erg fijn.

    Groetjes,
    Erika Plug

    Like

  3. Dag vrienden van Jaap,

    Wat jullie doen voor ons en voor Jaap is fantastisch. Jullie houden zijn herinnering levend en laten zien wat ware vriendschap betekent.

    Met warme groet,

    Corry

    Like

  4. Lieve Fietsende Vrienden,

    Wat een prachtig verhaal over jullie avontuur op Terschelling! Jullie geven opnieuw uiting aan jullie vriendschap en het gemis van Jaap. Telkens weer halen jullie samen mooie herinneringen en anekdotes op – nu zonder, maar altijd met Jaap in gedachten.

    Fijn dat jullie vriendschap hierdoor nog hechter wordt, elkaar verbindt en anderen raakt en emotioneert. De prachtige foto’s vangen bovendien de sfeer van dit bijzondere eiland. Jullie kunnen met een fantastisch gevoel terugkijken op deze reis.

    Dank voor het mooie verhaal.

    Warme groetjes,
    José

    Like

Plaats een reactie